Adherence Improving self-Management Strategy (AIMS)
Onderzoeker: Maastricht Universitair Medisch Centrum & Universitair Medisch Centrum Amsterdam
Contactgegevens en meer informatie
Vanuit welke organisatie(s) is de interventie opgezet?
Maastricht Universitair Medisch Centrum & Universitair Medisch Centrum Amsterdam
Type organisatie:
Universitair medisch centrum
Contactperso(o)n(en):
Marijn de Bruin
Telefoonnummer:
+31650052360
E-mailadres:
marijn.debruin@radboudumc.nl
Hoe was de ontwikkeling van de interventie gefinancierd?
ZonMw (no. 171002208)
Zijn één (of meer) wetenschappelijke publicatie(s) beschikbaar?
- de Bruin, M., Oberje, E., Viechtbauer, et al (2017). Effectiveness and Cost-effectiveness of the Adherence Improving self-Management Strategy: A Multi-Centre Randomized Clinical Trial of a Nurse-Based Intervention in HIV-Care. Lancet Infectious Diseases
- de Bruin, M., Sheeran, P., Kok, G., et al (2012) Self-regulatory processes mediate the intention-behavior relation for adherence and exercise behaviors. Health Psychology, 31, 695-703
- de Bruin, M., Hospers, H.J., van Breukelen, G.J., et al (2010) Electronic monitoring-based counseling to enhance adherence among HIV-infected patients: a randomized controlled trial. Health Psychology, 29, 421-28.
- de Bruin, M., Hospers, H. J., van den Borne, H. W., et al. (2005). Theory- and evidence-based intervention to improve adherence to antiretroviral therapy among HIV-infected patients in the Netherlands: A pilot study. AIDS patient care and STDs, 19, 384–394
Beschrijving van de interventie
Wat is de naam van de interventie?
Adherence Improving self-Management Strategy (AIMS)
In welke setting is de interventie getest?
Tweede/derde lijn Academisch ziekenhuis; aantal: 3 Algemeen ziekenhuis aantal: 4
Op wie richt de interventie zich (doelgroep)?
Patiënten Zorgverleners (denk ook aan hoe artsen voorschrijven of het voorschrijfbeleid)
Bij welke deelnemers is de interventie getest?
Aandoening(en): Hiv
Geneesmiddel(en): Antiretrovirale middelen (J05)
Toedieningsvorm(en):Oraal
Type medicatie (preventief, symptomatisch, …): Viral load suppressie
Op welke fase(s) van het geneesmiddelgebruik richt de interventie zich?
Het starten met de medicatie (initiatie) Het gebruiken van de medicatie zoals is overeengekomen met de arts
Wie biedt de interventie aan de doelgroep aan (wie voert de interventie uit)?
Zorgverlener: Verpleegkundig consultenten
Korte beschrijving van de interventie
Aims bestaat uit een serie gestructureerde 1-op-1 gesprekken met verpleegkundigen tijdens reguliere polikliniek bezoeken. Aims richt zich op het verbeteren van zelfmanagementsvaardigheden om de therapietrouw te verbeteren. Gebruikmakend van motiverende gesprekstechniek informeert de verpleegkundige de patiënt over het belang van therapietrouw en motiveert de patiënt tot het regelmatig innemen van de medicatie. De patiënt maakt een persoonlijk actieplan met haalbare doelen en monitort zelf actief met behulp van het elektronische pillenpotje de medicatie inname. Ook bedenkt de patiënt vooraf mogelijke problemen en oplossingen hiervoor.
Hoe vaak en hoe lang wordt de interventie gegeven (intensiteit en doorlooptijd)?
De meeste klinieken zien patiënten die al langer op de behandeling zitten elke 4-6 maanden. Patiënten die starten met medicatie worden in de eerst 3-6 maanden regelmatiger gezien (2-4 keer). De AIMS interventie is ontwikkeld om aan deze reguliere bezoeken aan de kliniek toegevoegd te worden. Gemiddeld worden patiënten tijdens 12 maanden follow-up 3 keer gezien. De extra tijd die dit de verpleegkundige totaal kost vergeleken met reguliere bezoeken is ongeveer 30 minuten (ongeveer 20 minuten extra voor bezoek 1, en 5 minuten voor vervolgbezoeken).
Wat is nodig voor implementatie in de dagelijkse praktijk
Middelen
Is training nodig om de interventie te kunnen aanbieden/uitvoeren?
Ja
Wat is de tijdsbesteding voor de zorgverleners, patiënten of andere betrokken bij de interventie?
Zorgverlener: 20 minuten voor eerste gesprek, follow-up gesprekken 10 minuten, volgen training circa 8 uur
Patiënt: 20 minuten voor eerste gesprek, follow-up gesprekken 10 minuten
Andere betrokkenen:
Welke extra middelen zijn nodig bij het inzetten van de interventie?
Financieel (euro’s per patiënt/jaar):
Arbeid (uren per patiënt/jaar); aantal:
Materialen: De materiële kosten voor een patiënt per jaar zijn €39,66/patiënt per jaar
Wordt de interventie vergoed?
Nee
Welke (informatie)materialen zijn er over de interventie te verkrijgen?
- Handleiding voor inzetten interventie
Benodigde aanpassingen interventie of huidige zorg
Sluit de interventie aan op de reguliere zorg (inpasbaarheid in dagelijkse praktijk)?
Ja, deels;
Training van verpleegkundigen is een vereiste om de interventie goed te kunnen aanbieden. Daarnaast aanschaf van elektronische pillenpotjes
Is de interventie reeds gebruikt buiten de onderzoeksomgeving?
Nee,
Waarom niet?: Implementatietraject om de interventie onderdeel te laten uitmaken van de reguliere zorg is gestart
Geleerde lessen / tips van de interventie ontwikkelaar
Wat verliep in de uitvoering boven/naar verwachting goed?
Aims werd positief ontvangen door zowel zorgverleners als patiënten
Wat kan een volgende keer beter worden gedaan?
Advies met online trainingsmateriaal werkte niet altijd naar behoren, dit is opgelost door een papieren klapper te ontwikkelen met het trainingsmateriaal. Een deel van de patiënten vond het potje niet prettig in gebruik, nu zijn er meer gebruiksvriendelijke mogelijkheden.
Onderzoek naar effectiviteit van de interventie
Design
Wat was het ontwerp van het onderzoek?
Anders: Er zijn meerdere studies uitgevoerd: 2 studies met effect op therapietrouw (pilot + single center RCT) en 2 studies met effect op viral load (single centre RCT + multicentre RCT). Voor de wetenschappelijke beschrijving zijn gegevens uit de multicentre RCT weergegeven
Wanneer was de studieperiode?
Start inclusie:
Einde inclusie:
Einde follow-up:
Populatie
Achtergrondkenmerken
Gemiddelde leeftijd: 44 jaar (SD 10.9)
Geslacht: 84% man, 16% vrouw
Opleidingsniveau: Laag (41%)
Midden (36%)
Hoog (23%
Etniciteit: Interventie vs controle groep
Blank 81 (74%) vs 62 (55%)
Sub-Saharan Afrikaans16 (15%) vs 21 (19%)
Caribbean 9 (8%) vs 21 (19%)
Anders 3 (3%) vs 8 (7%)
Comorbiditeit:
Andere relevante kenmerken (bijv. geletterdheid, samenstelling huishouden, etc.):: Behandeling status (interventie versus controle
Ervaren 52 (48%) vs 57 (51%)
Nieuw (53%) vs 55 (49%)
Wat zijn gehanteerde in-/exclusiecriteria bij het selecteren van deelnemers voor de interventie?
Inclusie: Patiënten met hiv, treatment-experienced (≥9 maanden op ART therapie en risico voor viral rebound), or treatment-naive
startend met eerste combinatie ART regiem.
Exclusie: <18 jaar, ernstige psychiatrische aandoening, comorbiditeit, zwanger, plan om therapie binnen 14 maanden te stoppen, levensverwachting <1 jaar, niet in staat om te communiceren in Engels of Nederlands, virale resistentie voor 3 of meer antiretrovirale middelen en mogelijk starten van hepatitis C behandeling
Bij hoeveel deelnemers is de interventie uitgetest (zowel interventie als controle groep)?
Total: 224 patiënten; interventie n=111 controle n=113
Hoeveel interventiegroepen zijn er in de studie?
2 of meer, aantal: 4
Er zijn meerdere trials uitgevoerd
Patiënten kregen standaard zorg dat bestond uit reeks van gangbare therapietrouw strategieën, waaronder discussie met zorgverleners over medicatie instructies, inname advies, risico's en voordelen, therapietrouw problemen en bijwerkingen. Patiënten kregen ook een informatiefolder mee en ene telefoonnummer dat gebeld kon worden bij therapietrouw problemen en bijwerkingen.
Hoeveel deelnemers zijn er uitgevallen en waardoor kwam dit (drop-out)?
Aantal: 10 (4.5% )
Mogelijke verklaring: Ontbreken lab test of overleden door niet-gerelateerde studie oorzaak
Uitkomsten
Welke effectmaten zijn bekeken?
Therapietrouw als primaire uitkomstmaat Therapietrouw als secundaire uitkomstmaat Klinische uitkomstmaten; Namelijk: Viral load Economische uitkomstmaat; Namelijk: Trial based economische evaluatie: kosteneffectiviteit en kostenutiliteitsanalyse met incremental cost-effectiveness ratio (ICER) Model based economische evaluatie: kostenutiliteitsanalyse met markov monte carlo decision analytic model
Welke methode is gebruikt om therapietrouw te meten?
- Elektronisch monitoren (bijv. MEMS)
- Biomarkers (bloed, urine)
Hoe is therapietrouw geoperationaliseerd?
Percentage van doses genomen binnen bepaald tijdsinterval en percentage ingenomen van voorgeschreven doses
Welk effect op therapietrouw is gevonden per interventiegroep versus de controlegroep?
De single centre RCT met therapietrouw als primaire uitkomstmaat liet zien dat AIMS op 'timing adherence' een significant positief effect had p<0.001, gemiddeld verschil 7.40% [3.50-11.30%].
Was de interventie effectief in het verbeteren van relevante klinische uitkomsten?
Ja
De multi centre RCT met viral load als primaire uitkomstmaat liet zien dat dit lager was in interventiegroep ten opzichte van controle groep Behandelfalen kleiner in interventiegroep (9.0%) versus controle groep (22.9%), reductie van 61%
Was de interventie kosteneffectief t.o.v. standaard zorg?
Ja
Trial based economische evaluatie: kosteneffectiviteit en kostenutiliteitsanalyse met incremental cost-effectiveness ratio (ICER) met 12-15 maanden horizon Model based economische evaluatie: kostenutiliteitsanalyse met markov monte carlo decision analytic model met lifetime horizon Maatschappelijk perspectief
Reductie €685 per patiënt, 0.034 toename in QALYs
Is gekeken naar intervention fidelity?
Ja; Namelijk: Hoeveel elementen van AIMS bij elk bezoek werden doorlopen (completeness) en van 1 sleutel element (actieplan) hoe goed die werd doorlopen (fidelity). We zagen dat bij vervolgsessies niet alle elementen meer werden doorlopen maar wel met gegronde reden: patiënten hadden hetzelfde actieplan als de vorige keer dus dat hoefde niet opnieuw ingevuld te worden. Tegelijkertijd suggereerde een mediatie analyse wel dat indien meer stappen werden doorlopen, de effecten toenamen. Qua fidelity was er verbetering mogelijk in hoe de consulenten de technieken toepasten.
Input van stakeholders
Heeft er achteraf een procesevaluatie met de deelnemers plaatsgevonden en wat waren de belangrijkste uitkomsten?
Ja, met patiënten en zorgverleners
Via individuele interviews
Interventie werd door zowel zorgverleners als patiënten positief ontvangen